Ο Λάμπρος Λιάβας, διακεκριμένος εθνομουσικολόγος, καθηγητής του τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρος του Μουσείου Λαϊκών Μουσικών Οργάνων, είναι από τους σημαντικότερους μελετητές της ιστορικής και λειτουργικής εξέλιξης του Ελληνικού τραγουδιού.
Στο βιβλίο του "Το Ελληνικό τραγούδι από το 1821 έως τη δεκαετία του 1950" ο κ. Λιάβας μας μεταδίδει τις γνώσεις και τα συμπεράσματα της πολύχρονης έρευνας του για το τραγούδι όπως αυτό διαμορφώθηκε από την περίοδο της Εθνεγερσίας και της ίδρυσης του νεώτερου Ελληνικού κράτους μέχρι και το πρώτο μισό του 20ου αιώνα. Στο βιβλίο καταγράφεται η πορεία του ελληνικού τραγουδιού σε σχέση με τα ιστορικά γεγονότα και τις κοινωνικές συνθήκες κάθε εποχής. Το πλούσιο εικονογραφικό υλικό που συνοδεύει και συμπληρώνει το κείμενο προέρχεται κατά κύριο λόγο από το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο, καθώς και από άλλα ιδιωτικά και δημόσια αρχεία.
Περιεχόμενα
Κεφάλαιο 1 "Τη γλώσσα μου έδωσαν Ελληνική"
Γλώσσα και μουσική.Η εγγενής λαϊκότητα του τραγουδιού
Τραγούδι και τραγωδία
Η διαχρονική ενότητα λόγου-μέλους-κίνησης
Το τραγούδι στο σταυροδρόμι ανατολής και δύσης
Κεφάλαιο 2 "Το τραγούδι στο 19ο αιώνα"
Τα τραγούδια του αγώνα
Από το θούριο του Ρήγα στον Ταμπουρά του Μακρυγιάννη
Οι λαϊκοί βάρδοι της Τουρκοκρατίας
Ο ταμπουράς του Μακρυγιάννη
Τα αστικά τραγούδια
Η μουσική ζωή στην Αθήνα
Από τη Βαυαροκρατία στο τέλος του 19ου αιώνα
Βασιλική καθέδρα και πρωτεύουσα
Οι πρώτες παραστάσεις και η εισβολή του μελοδράματος
Επτανησιακές επιρροές, Ίδρυση θεσμών
Το Βυζαντινό ζήτημα
Το Ελληνικό μελόδραμα
Το τραγούδι ανάμεσα σε ανατολή και δύση
Καφέ αμάν και καφέ σανταν
Το πρώτο φολκλόρ,Κωμειδύλλια και δραματικά ειδύλλια
Τα λαϊκα τραγούδια της παλιάς Αθήνας
Το τραγούδι του Μπάρμπα-Γιάννη Κανατα΄
Το τραγούδι της Αντριάννας
Η ανθισμένη αμυγδαλιά
Κεφάλαιο 3 "Η περίοδος 1900-1940"
Το Αθηναϊκο τραγούδι
Από τα Επτάνησα στην Αθήνα
Οι συνθέτες της Αθηναϊκής καντάδας
Οι λαϊκοι τραγουδιστές της Αθήνας
Η Αθηναϊκή επιθεώρηση
Μουσικές αντιγραφές και μουσικές...πειρατείες
Η ακμή της επιθεώρησης
Η δομή και το περιεχόμενο της επιθεώρησης
Η Ελληνική οπερέτα
Τα πρώτα βήματα
Θεόφραστος Σακελλαρίδης
Νίκος Χατζηαποστόλου
Ο ιδανικός θίασος της οπερέτας
Αναμνήσεις του Θεόφραστου Σακελλαρίδη
Τα τραγούδια του πολέμου
Τα νεο-δημοτικά τραγούδια
Τα εθνικά εμβατήρια
Τα θεατρικά τραγούδια
Το ταγούδι στο θέατρο σκιών
Ενότητα λόγου και μουσικής κίνησης
Η Ελληνική λαϊκή όπερα
Οι ήχοι του Καραγκιόζη
Οι τραγουδιστές και οι μουσικοί του μπερντέ
Η παρακμή
Κεφάλαιο 4 "Το ελαφρό τραγούδι"
Κλέων Τριανταφύλλου-Αττίκ
Το τραγούδι μονόπρακτο
Η Μάντρα του Αττίκ
Χρήστος Χαιρόπουλος
Κώστας Γιαννίδης
Ένας συνθέτης διπλός αλλ'όχι διχασμένος
Η ελαφρά μουσική στην Ελλάδα
Μιχάλης Σουγιούλ
Ταγκό και δημοτικοφανή
Τα αρχοντορεμπέτικα
Σοφία Βέμπο
Δανάη Στρατηγοπούλου
Οι "νέοι" χοροί
Η εισβολή του τσάρλεστον
Η εισβολή του ταγκό
Κεφάλαιο 5 "Το αστικό τραγούδι στη Μικρά Ασία"
Η μουσική ζωή στη Σμύρνη (μέσα από τις αφηγήσεις της Αγγέλας Παπάζογλου)
Η Σμύρνη μήτρα μουσικής
Τα μουσικά κέντρα της Σμύρνης
Οι τραγουδιστές της Σμύρνης
Το τραγούδι στην καθημερινή ζωή
Τα τραγούδια των προσφύγων
Κεφάλαιο 6 "Το ρεμπέτικο τραγούδι 1900-1955"
Η εξέλιξη των ρεμπέτικων
Από την φυλακή και το τεκέ στην ταβέρνα και στο κοσμικό κέντρο
Μάρκος Βαμβακάρης
Βασίλης Τσιτσάνης
Από το ρεμπέτικο στο λαϊκό
Η διαμάχη για τον αμανέ
Ζαχαρίας Παπαντωνίου: δυο λίβελοι για τον αμανέ
Αμανές:ο τελευταίος ανταλλάξιμος
Τα δίστιχα του μπαγλαμά
Πως τραγουδούν οι φυλακισμένοι,οι λωποδύται και οι χασισοπόται
Ρεμπέτικο και λογοκρισία
Η "ανακάλυψη" των ρεμπέτικων
Φοίβος Ανωγειανάκης "το ρεμπέτικο τραγούδι" (1947)
Η διάλεξη του Μάνου Χατζηδάκι στο Θέατρο Τέχνης
Ερμηνεία και θέση του συγχρονου λαϊκού τραγουδιού (1949)
Σοφία Σπανούδη: Οι κόσμοι της λαϊκής τέχνης και ο Τσιτσάνης (1952)
Κεφάλαιο 7 "Από την κατοχή και τον εμφύλιο στη δεκαετία του ΄50"
Τα τραγούδια του πολέμου,της κατοχής και του εμφυλίου
Οι πολεμικές επιθεωρήσεις και τα τραγούδια τους
Τα δημοτικά και τα ρεμπέτικα του πολέμου και της κατοχής
Τα τραγούδια της απελευθέρωσης και του εμφυλίου
Η νέα τάξη της δεκαετίας του ΄50
Στέλιος Καζαντζίδης, ο τελευταίος "Μέγας Ανατολικός"
Παράρτημα
Τα μέσα καταγραφής και αναπαραγωγής ήχου (1877-1959)
Χρονολόγιο των μέσων ηχογράφησεις και αναπαραγωγής του ήχου
Από την προφορική παράδοση στη φωνοληψία
Η ηχογράφηση των δίσκων 78 στροφών στη δεκαετία του ΄30
Από το γραμμόφωνο στις 45 στροφές
Η υποδοχή του ραδιοφώνου στην Ελλάδα
Χρονολόγιο
Το ραδιόφωνο και στην Ελλάδα
Η πρώτη δοκιμή ραδιοφωνικού πομπού
Το ραδιόφωνο στο σπίτι
Ο φωνοκινηματογράφος
Η τηλεόραση
Η βασιλεία της "τη-βη", χρονογράφημα της Ελένης Βλάχου
Χρονολόγιο
Σημειώσεις
Βιβλιογραφία
Ευρετήριο κύριων ονομάτων |